“Πέρα από τη θάλασσα”: οι μαγικές ιδιότητες του μπλε από τον Ιρανό καλλιτέχνη Ali Banisadr
H πρώτη ατομική έκθεση στην Ελλάδα του Iρανού καλλιτέχνη Ali Banisadr, ενός από τους ταχύτερα ανερχόμενους σύγχρονους ζωγράφους, του οποίου τα έργα εκτέθηκαν πρόσφατα στο Metropolitan Museum of Art της Νέας Υόρκης.
Ο τίτλος της έκθεσης «Ultramarinus – Beyond the Sea / Πέρα από τη θάλασσα» αναφέρεται στη γνωστή από τα μεσαιωνικά χρόνια μπλε χρωστική ουσία που προκύπτει από το ορυκτό lapis lazuli και μοιάζει να αποκρυσταλλώνει όλες μαζί τις αποχρώσεις του νερού και του ουρανού. Αυτό το ιδιαίτερο μπλε και οι θρησκευτικοί, πολιτισμικοί και μεταφυσικοί συμβολισμοί του, είναι καθοριστικό για την εκφραστική λειτουργία των έργων του Banisadr παγιώνοντας συνάμα τις συνδέσεις τους με αρχέγονες μορφές ζωγραφικής τέχνης.
Στην έκθεση, μέσα από τον διάλογο χαρακτηριστικών πινάκων όλης της πορείας του καλλιτέχνη και κεραμικών ισλαμικής και κινεζικής τέχνης από τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη επιχειρείται μία προβολή του παρελθόντος στο παρόν και μια ελεύθερη αναμόχλευση μορφών, πηγών και αφηγήσεων με όχημα το δυναμικό χρώμα που κυριαρχεί στα εκρηκτικά αυτά τοπία. Ειδικότερα, μια ενότητα έργων σε μπλε και λευκά χρώματα λειτουργεί ως ένα είδος δοκιμίου πάνω στους συμβολισμούς και τις «μαγικές» ιδιότητες του μπλε.
Ο Ali Banisadr γεννήθηκε στην Τεχεράνη του Ιράν και ζει και εργάζεται στο Μπρούκλυν της Νέας Υόρκης. Η προσέγγιση του Ali Banisadr συνδέει στενά την αντίληψη του ήχου με το χρώμα και τη μορφή. Αντλώντας από διαφορετικές πηγές της ιστορίας της τέχνης όπως η μινιατούρα, ο Αφηρημένος Εξπρεσιονισμός, η ζωγραφική του Ιερώνυμου Μπός ή του Bruegel, ο φουτουρισμός, ο σουρεαλισμός και η κινεζική τοπιογραφία, o Banisadr συνθέτει αφηγηματικά τοπία που αποδίδουν περισσότερα από μια ιστορία: μια αίσθηση έκρηξης, αποκάλυψης, ταραχής αλλά και μια περίεργη ισορροπία. Είναι αυτή η ιστορική διάσταση της δουλειάς του Banisadr, η παγκόσμια εμβέλεια των αναφορών του και ο διάλογος δυτικής τέχνης και αρχέγονων μορφών της Ανατολής που φέρνουν κοντά τα έργα της έκθεσης με τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Μπενάκη.