Ο άδικος θάνατος του Θεόδωρου Αγγελόπουλου – πληγή για τον ελληνικό κινηματογράφο … σαν σήμερα

Πριν από έξι χρόνια η έβδομη Τέχνη έμεινε φτωχότερη καθώς ο κορυφαίος σκηνοθέτης Θεόδωρος Αγγελόπουλος άφησε την τελευταία του πνοή.

Ο σκηνοθέτης τραυματίστηκε σοβαρά κατά τη διάρκεια γυρισμάτων της νέας του ταινίας «Η Άλλη Θάλασσα», όταν παρασύρθηκε από μηχανή που οδηγούσε ειδικός φρουρός εκτός υπηρεσίας.

Διακομίσθηκε με ασθενοφόρο στο νοσοκομείο Metropolitan του Φαλήρου, όπου και κατέληξε. Όπως είπαν οι γιατροί, ο μεγάλος σκηνοθέτης «είχε ρήξη σπλήνας και αριστερού νεφρού και ήταν αδύνατον να κρατηθεί στη ζωή, γιατί υπήρχε οστική σύνθλιψη του ιερού οστού, του οστού που στηρίζει τη λεκάνη και είχε αιμορραγία, που δεν μπορούσε να ελεγχθεί».
«Προσπαθήσαμε μέχρι την τελευταία στιγμή για να προσφέρουμε κάτι παραπάνω… Δυστυχώς ο Θόδωρος Αγγελόπουλος δεν είναι μαζί μας», ανέφερε ο γιατρός που έκανε το ιατρικό ανακοινωθέν.

Να σημειωθεί ότι ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ έφτασε στο σημείο με καθυστέρηση 45 και πλέον λεπτών λόγω βλάβης του πρώτου ασθενοφόρου.

Ο δημιουργός της εμβληματικής ταινίας Ο Θίασος (1974), παραμένει ο σημαντικότερος κινηματογραφιστής, που ανέδειξε η χώρα μας κι ένας από τους σπουδαιότερους του παγκόσμιου κινηματογράφου. Κυρίαρχα θέματα στο φιλιμικό του σύμπαν η μετανάστευση, η επιστροφή στην πατρίδα και η ελληνική ιστορία του 20ου αιώνα.

Ενα ανέκδοτο ποίημα του Θεόδωρου Αγγελόπουλου, γραμμένο το 1982, μπορεί να αποτελεί και την αυτοβιογραφία του:

Σας εύχομαι υγεία και ευτυχία, αλλά δε μπορώ να κάνω το ταξίδι σας.

Είμαι επισκέπτης.
Το κάθε τι που αγγίζω με πονάει πραγματικά..

Κι έπειτα, δε μου ανήκει.
Όλο και κάποιος βρίσκεται να πει ”δικό μου είναι”.

Εγώ δεν έχω τίποτε δικό μου, είχα πει κάποτε με υπεροψία.

Τώρα καταλαβαίνω πως το τίποτε είναι τίποτε.

Ότι δεν έχω, καν, όνομα.

Και πρέπει να γυρεύω ένα κάθε τόσο.

Δώστε μου ένα μέρος να κοιτάζω. Ξεχάστε με στη θάλασσα.

Σας εύχομαι υγεία και ευτυχία.

Η ζωή του ελεγειακού ποιητή του κινηματογράφου

Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα, το 1935. Εγκατέλειψε στο πτυχίο σπουδές στη Νομική Σχολή Αθηνών για το ενδιαφέρον του για τον κινηματογράφο. Το 1961 ξεκινάει σπουδές στη Σορβόνη, το 1962 δίνει εξετάσεις και γίνεται δεκτός στην περίφημη γαλλική σχολή κινηματογράφου, IDHEC.

Στην Ελλάδα όπου επιστρέφει μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του το 1964 δουλεύει ως κριτικός κινηματογράφου στην «Δημοκρατική αλλαγή«. Εκεί γνωρίζεται με το Βασίλη Ραφαηλίδη, με τον οποίο το 1969 θα εκδώσουν το περιοδικό «Σύγχρονος κινηματογράφος» μια έκδοση που την αγκαλιάζουν και τη βοηθούν πολλοί νέοι σκηνοθέτες. Ανάμεσα τους ο Παντελής Βούλγαρης και ο Λάκης Παπαστάθης.

Η καριέρα του ως σκηνοθέτης, ξεκινάει με μια ταινία που γυρίζει στην Θεσσαλονίκη, για το νεανικό συγκρότημα Φόρμινξ του Βαγγέλη Παπαθανασίου, που όμως δεν ολοκληρώνεται ποτέ. Ολοκληρώνει όμως την «Εκπομπή», την πρώτη του ταινία μικρού μήκους το 1968, που προκαλεί αίσθηση στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και παίρνει το βραβείο των κριτικών. Η «Αναπαράσταση», η πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους το 1970, βραβεύεται στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και σε πολλά διεθνή φεστιβάλ.

Το 1972 γυρνάει τις «Μέρες του 36″ Tο 1974-75 τον «Θίασο» την πιο πολυβραβευμένη του ταινία και αυτή που του χαρίζει διεθνή αναγνώριση.

Δεν είναι λίγοι οι κριτικοί και οι ιστορικοί του κινηματογράφου, που την περιλαμβάνουν στις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Μετά από τον Θίασο ανοίγεται ο δρόμος για διεθνείς συμπαραγωγές και η πορεία των ταινιών του είναι λαμπρή και στα διεθνή φεστιβάλ άλλα και στις κινηματογραφικές αίθουσες, αφού αγαπιούνται από κοινό και κριτικούς.

Ο Αγγελόπουλος ήταν ο πιο βραβευμένος Έλληνας σκηνοθέτης. Οι ταινίες του έχουν τιμηθεί ανάμεσα στα άλλα με τα περισσότερα από τα βραβεία του φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, το Χρυσό φοίνικα του φεστιβάλ των Καννών, το Χρυσό και τον αργυρό λέοντα του φεστιβάλ της Βενετίας, το βραβείο Φέλιξ καλύτερης ευρωπαικής ταινίας, το βραβείο fipresci, και πολυάριθμα βραβεία κριτικών και ενώσεων κριτικών σε όλο το κόσμο.

ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ

1968 “Εκπομπή” μικρού μήκους

1970 “Αναπαράσταση”

Βραβείο καλύτερης ξένης ταινίας στο Φεστιβάλ του Hyeres (1971),

Βραβείο Georges Sadoul (1971)

1972 “Μέρες του ’36 ”

Βραβείο FIPRESCI Βερολίνο 1973

1975 “Ο Θίασος”

Βραβείο FIPRESCI, Διεθνές Φεστιβάλ Καννών 1975,

Βραβείο Interfilm Βερολίνο “Forum” 1975,

Βραβείο καλύτερης ταινίας της χρονιάς, British Film Institute 1976,

Βραβείο Καλύτερης ταινίας στον κόσμο για τη δεκαετία 1970-80, Ένωση Κριτικών Ιταλίας,

Μία από τις καλύτερες ταινίες της ιστορίας του κινηματογράφου, FIPRESCI,

Καλύτερη ταινία της χρονιάς, Grand Prix για τις τέχνες, Ιαπωνία,

Βραβείο Golden Age, Βρυξέλλες 1976

1977 ” Οι κυνηγοί”

Βραβείο καλύτερης ταινίας Golden Hugo, Σικάγο 1978

1980 “Μεγαλέξανδρος”

Βραβείο Χρυσό Λιοντάρι και FIPRESCI, Βενετία 1980

1981 “Ένα χωριό, ένας χωριάτης” ντοκιμαντέρ

1983 “Αθήνα, επιστροφή στην Ακρόπολη” τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ

1984 “Ταξίδι στα Κύθηρα”

1986 “Ο μελισσοκόμος”

1988 “Toπίο στην ομίχλη”

1991 “Το μετέωρο βήμα του πελαργού”

Cinema Lumiere, Μπολόνια (Ιταλία), Μάρτιος – Απρίλιος 2002,

Φεστιβάλ Σίδνεϊ (Αυστραλία), Ιούνιος 2003

1995 ” Το βλέμμα του Οδυσσέα”

Ειδικό Βραβείο Κριτικής Επιτροπής, Διεθνές Φεστιβάλ Καννών 1995

FIPRESCI Βραβείο της Διεθνούς Ενωσης Κριτικών, Διεθνές Φεστιβάλ Καννών 1995,

Felix των Κριτικών ταινίας της χρονιάς, 1995

1998 ” Μια αιωνιότητα και μια μέρα”

Χρυσός Φοίνικας στο Διεθνές Φεστιβάλ Καννών, 1998

2004 “Το λιβάδι που δακρύζει”

2008 “Η σκόνη του χρόνου”

Βραβεία:

– Η Εκπομπή, βραβείο κριτικών στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1968

– Αναπαράσταση, Α’ βραβείο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1970, βραβείο Ζωρζ Σαντούλ (Γαλλία, 1971), καλύτερης ξένης ταινίας στο Φεστιβάλ Hyères (1971), ειδική μνεία της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI) στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βερολίνου (1971)

– Μέρες του ’36, Βραβείο σκηνοθεσίας και φωτογραφίας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1972, βραβείο της FIPRESCI στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βερολίνου (1972)

– Ο Θίασος, Καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, σεναρίου, Α’ αντρικού και Α’ γυναικείου ρόλου, Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1975, καλύτερη ταινία της δεκαετίας 1970-1980 από την Ένωση Κριτικών της Ιταλίας

– Οι Κυνηγοί, Βραβείο καλύτερης ταινίας στο Φεστιβάλ του Σικάγο (1977), βραβείο της Ένωσης Τούρκων κριτικών (1977), επίσημη συμμετοχή στο Φεστιβάλ των Καννών

– Ο Μεγαλέξανδρος έλαβε το Χρυσό Λιοντάρι το 1980 στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βενετίας.

– Ταξίδι στα Κύθηρα, βραβείο σεναρίου στο Φεστιβάλ των Καννών (1984), κρατικά βραβεία καλύτερης ταινίας, σεναρίου, α΄ ανδρικού ρόλου, α’ γυναικείου ρόλου,σκηνογραφίας, βραβείο κριτικών στο Φεστιβάλ Ρίο ντε Τζανέϊρο (1984),

– Τοπίο στην Ομίχλη έλαβε (μοιράστηκε) το Αργυρό Λιοντάρι Καλύτερης Σκηνοθεσίας στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βενετίας, βραβείο Φελίξ καλύτερης Ευρωπαϊκής ταινίας (1988).

– Το Βλέμμα του Οδυσσέα έλαβε το Μεγάλο Βραβείο Κριτικής Επιτροπής στο Φεστιβάλ των Καννών, βραβείο της FIPRESCI (1995). Επίσης, οι κριτικοί του περιοδικού Time το ψήφισαν στις 100 καλύτερες ταινίες του παγκόσμιου κινηματογράφου.

– Μια Αιωνιότητα και μια Μέρα κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών (1998).

– Τριλογία – Το Λιβάδι που Δακρύζει κέρδισε βραβείο της FIPRESCI (2004).

– Xρυσό μετάλλιο του ιδρύματος Circulo de Bellas Artes (Mαδρίτη, 2008) για το σύνολο του έργου του.

Πηγή: iefimerida.gr