Ο κοσμήτορας της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ στο πλευρό των φοιτητών
Ανοιχτή επιστολή προς τις πρυτανικές αρχές και τη Σύγκλητο απηύθυνε ο κοσμήτορας της Σχολής Καλών Τεχνών Ιάκωβος Ποταμιανός σχετικά με τα επεισόδια που έλαβαν χώρα εχτές μεταξύ των φοιτητών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου και της αστυνομίας λέγοντας μεταξύ άλλων πως η εμπλοκή της αστυνομίας δημιουργεί εικόνες που θυμίζουν άλλες… θλιβερές περιόδους της ελληνικής ιστορίας.
Αναλυτικά η ανακοίνωση του κ. Ποταμιανού:
Αξιότιμε κύριε Πρύτανη, αξιότιμοι κύριοι Αντιπρυτάνεις, αξιότιμα Μέλη της Συγκλήτου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Επιθυμώ να εκφράσω την βαθιά μου απογοήτευση σχετικά με τα επεισόδια που έλαβαν χώρα στο Α.Π.Θ. χθες 22 Φεβρουαρίου 2021.
Είναι γεγονός ότι η κατάληψη ενός δημόσιου κτηρίου είναι μια βίαιη και παράνομη πράξη και παρεμποδίζει την ομαλή λειτουργία του Πανεπιστημίου. Γίνεται εμφανές, όμως, ότι η αντιστοίχως βίαιη πάταξη τέτοιων φαινομένων δημιουργεί την εντύπωση μιας αυταρχικής εξουσίας. Το Πανεπιστήμιο δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι αυταρχικό. Οφείλει να είναι ένας τόπος πολιτισμού και ανταλλαγής απόψεων. Η εμπλοκή της αστυνομίας, τα μέλη της οποίας προφανώς δεν έχουν λάβει αρμόζουσα εκπαίδευση ώστε να αποφεύγουν την βία, οδηγεί σε τέτοια αποτελέσματα που εμφανίζουν το Πανεπιστήμιο όχι ως ένα οίκο πολιτισμού αλλά ως μία δομή εξίσου βίαιη αν όχι περισσότερο από τις ομάδες εκείνες των φοιτητών που εξασκούν βία.
Όμως, το Πανεπιστήμιο είναι και οφείλει να είναι μια όαση κριτικής σκέψης η οποία να στηρίζεται στον διάλογο. Φυσικά, εάν και όταν ο διάλογος αποτύχει είναι ανάγκη το Πανεπιστήμιο να αυτοπροστατευθεί. Η εμπλοκή όμως της αστυνομίας με τέτοιο τρόπο δημιουργεί εικόνες ενός αστυνομοκρατούμενου κράτους που θυμίζει άλλες εποχές και φέρνει στο νου θλιβερές περιόδους της Ελληνικής Ιστορίας.
Παρότι κατανοώ τα διλήμματα που αντιμετωπίζετε διαφωνώ με την «καθαρότητα» των λύσεων αυτών. Είναι δυνατόν τα προβλήματα να επιλύονται με πολύ πιο ήπιους και πολιτισμένους τρόπους. Η κυβέρνηση επέλεξε να ψηφίσει ένα νόμο που είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενος και βρίσκει αντίθετο ένα μεγάλο μέρος της Πανεπιστημιακής κοινότητας εν μέσω της πανδημίας η οποία στερεί το δικαίωμα έκφρασης αντίθετων απόψεων μέσω δημοκρατικών διαδικασιών όπως είναι οι διαβουλεύσεις, οι διαδηλώσεις, οι μαζικές συγκεντρώσεις και οι δημόσιες ομιλίες για την διατύπωση διαφορετικών απόψεων και εναντίωσης στις προτεινόμενες λύσεις.
Εγώ προσωπικά θεωρώ κάθε είδους βία απαράδεκτη μέσα σε έναν Οίκο της Γνώσης, από όπου και αν προέρχεται. Υπάρχουν και άλλα είδη βίας τα οποία εξασκούνται μέσα στο Πανεπιστήμιο που όμως δεν βλέπουν το φως της δημοσιότητας και ούτε πατάσσονται με τέτοια ένταση αλλά ούτε καν με ήπιους τρόπους. Θα τολμούσα να πω ότι οι φοιτητές είναι πολύ λιγότερο οι αντίπαλοι του Πανεπιστημίου και της τάξης απ’ ότι τα φαινόμενα εσωτερικής βίας που προέρχονται από οργανωμένους κύκλους νεποτισμού και οικογενειοκρατίας. Δεν μπορεί επί παραδείγματι η Σύγκλητος να αποφασίζει την αφαίρεση πτυχίων από φοιτητές οι οποίοι διέπραξαν λογοκλοπή και λίγο αργότερα το Πανεπιστήμιο να προσλαμβάνει καθηγητή ο οποίος έχει διαπράξει το ίδιο ατόπημα ενώ η Σύγκλητος όχι μόνο δεν πληροφορείται περί αυτού αλλά δεν θεωρείται καν ότι συνιστά ζήτημα που την αφορά. Τί είδους αστυνομία θα μπορούσε να παρέμβει σε ένα τέτοιου είδους ατόπημα;
Όταν εξασκείται βία σε καθηγητές χαμηλότερων βαθμίδων για την αρνητική ψήφο τους σε ομοτιμοποιήσεις καθηγητών σε φανερές ψηφοφορίες και οι συνάδελφοι αυτοί διατρέχουν κίνδυνο να μην μπορέσουν να εξελιχθούν σε ανώτερες βαθμίδες όχι επειδή δεν το αξίζουν αλλά επειδή περιπίπτουν σε δυσμένεια κύκλων οι οποίοι θεωρούν ότι το Πανεπιστήμιο τους ανήκει, τί είδους βία είναι αυτή και παρεμποδίζει λιγότερο την λειτουργία του Πανεπιστημίου απ’ όσο μια φοιτητική κατάληψη;
Με τέτοιους τρόπους τα πτυχία των φοιτητών μας χάνουν την αξία τους καθώς η βία αυτή ασκείται με απόλυτη αδιαφάνεια. Εάν λοιπόν ως πνευματικά ιδρύματα οφείλουμε να αποκηρύξουμε την βία και να σταθούμε απέναντί της θα πρέπει αυτό να το κάνουμε συνολικά και με απόλυτη διαφάνεια και όχι μόνο απέναντι σε έναν εύκολο αντίπαλο εκεί που μπορούμε να αντιτάξουμε βία στη βία. Θεωρώ ότι η εύρυθμη λειτουργία του Πανεπιστημίου είναι άκρως σημαντική αλλά χρειάζεται διάλογο, ανοιχτότητα, αλληλοκατανόηση και ενδεχομένως ακόμη και ήπιες συγκρούσεις. Ένα αστυνομοκρατούμενο Πανεπιστήμιο αλλοιώνει και υπονομεύει την ίδια την υπόστασή του, τόσο ουσιαστικά όσο και ψυχολογικά και αισθητικά.
23 Φεβρουαρίου 2021
Ο Κοσμήτορας της Σχολής Καλών Τεχνών Ιάκωβος Ποταμιάνος
